به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، دکتر عباس آخوندی در نخستین همایش سراسری انجمن خیرین راه و ترابری ضمن تبریک میلاد پیامبر گرامی اسلام(ص) و امام جعفر صادق(ع) گفت: امروز در این نشست جمع شدیم تا میان توان جامعه اسلامی و دولت تجمیع کنیم و از این یکپارچگی و وحدت که شعار اصلی پیامبر اسلام بود هم‌افزایی بیشتری در جامعه داشته باشیم.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به بحث لزوم مشارکت نهادهای مدنی در توسعه ملی ادامه داد: برای توصیف این اقدام از تعابیری مختلفی همچون عمل خیر٬ عمل اخلاقی٬ ادای مسئولیت اجتماعی یاد می‌شود ولی هر عنوانی که داشته باشد به این نتیجه می‌رسیم که دولت باید زمینه‌ساز مشارکت هرچه بیشتر نهادهای مدنی در توسعه ملی باشد.

وی با اشاره به رویکرد آموزه‌های مذهبی در جامعه ایران اسلامی که از کار خیر به عنوان عمل صالح یاد می‌شود افزود: آنچه در همه انسان‌ها مشترک است حس تعالی جویی است از نظر روانشناسی همواره بحث می‌شود که چرا انسان باید کار خیر کند و از آنچه خود دارد به دیگران هبه دهد ولی ریشه آن حس تعالی جویی است که در همه انسان‌ها به ودیعه گذاشته شده است.

آخوندی با بیان اینکه حس تعالی جویی موتور محرکه‌ای است که انسان را به سمت کار خیر سوق می‌دهد و سبب می‌شود در کنار نفع شخصی همواره به فکر نفع ملی و اجتماعی نیز باشد اظهار کرد: در فلسفه شرقی، ادیان ابراهیمی و حتی فلسفه مدرن درباره این حس بحث زیادی شده است حتی در کشورهای سرمایه‌داری که نفع شخصی بر نفع اجتماعی ارجح است باز هم درباره مسئولیت اجتماعی در بنگاه‌های اقتصادی بحث می‌شود.

مقام عالی وزارت راه و شهرسازی با اشاره به وجود احساس‌هایی همچون مشارکت، تعالی جویی، توسعه ملی، نوع دوستی و نوع‌پروری در همه انسان‌ها خاطرنشان کرد: دولت باید این احساسات را بالنده کرده و مجراهای بالندگی آن را فراهم کند؛ هر جا دولت به این مجرا اهمیت داده کشور توانسته به موفقیت خوبی دست یابد نمونه آن مدرسه سازی و بیمارستان‌سازی است که با اهمیت دادن به نقش مردم خیلی بیشتر از آنچه از قبل پیش‌بینی می‌شد مردم نقش ایفا کردند بنابراین باید دولت به بحث گشایش معبر مسلمین که همواره در طول تاریخ اسلام مهم بوده اهمیت بیشتری قائل شود و آن را رشد دهد.

آخوندی با بیان اینکه برای انجام این کار باید مبنای نظری محکمی داشت وگرنه این اقدام موقتی است گفت: علاوه بر تعالیم اسلامی که ترویج‌دهنده حضور مردم و نهادهای اجتماعی در فعالیت‌های توسعه‌ای است دو راهکار دیگر هم به ترویج این حضور کمک می‌کند. نخست اینکه مالیاتی که دولت از بنگاه‌های مختلف تحت عنوان عوارض یا مالیات دریافت می‌کند و برای ارائه خدمات در سطح جامعه مانند ساخت مدرسه، بیمارستان، راه، آب آشامیدنی، بهداشت، محیط زیست و غیره استفاده می‌شود، از کسانی که داوطلبانه حاضر به انجام این کارها شده و هزینه دولت را کاهش می‌دهند گرفته نشود. در واقع دولت فضایی فراهم کند تا این اقدامات به عنوان مالیات تلقی شود.

به گفته وزیر راه و شهرسازی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دنیا مبنای نظری اصلی حضور نهادهای اجتماعی در توسعه، احتساب هزینه کرد آنها به عنوان هزینه مودیان مالیاتی است. پایه این نظریه آن است که چرا دولت باید پولی خرج کند تا یک سازمان مالیاتی درست شود تا آن سازمان از مردم مالیات بگیرد و این پول‌ها در راه خدمات اجتماعی هزینه شود حالا وقتی فردی پیدا شده که خود مدرسه می‌سازد و سایر خدمات اجتماعی که وظیفه دولت است را انجام می‌دهد چرا باید از او مالیات گرفت؟ البته برخی نگرانی‌ ها از برخی سوءاستفاده ها با عنوان کار خیر وجود دارد اما نباید به خاطر یک نگرانی کوچک راه حضور مردم در توسعه را بست.

وزیر راه و شهرسازی افزود: علاوه بر حس تعالی‌جویی انسانی و تعالیم ادیان ابراهیمی که در زمینه کار خیر مشترک‌ هستند آنچه اهمیت دارد و 20 سال است در دنیا مطرح می‌شود بحث مسئولیت اجتماعی است.

آخوندی ادامه داد: آیا بنگاه‌های اقتصادی مختلف مسئولتی اجتماعی هم دارند یا خیر؟ آیا فردی که بنگاه اقتصادی دارد و از امکانات عمومی یک منطقه مانند نیروی کار، خدمات زیربنایی، پلیس و مجموعه امکاناتی که در محاسبات هزینه ایجاد یک بنگاه اقتصادی وجود ندارد استفاده می‌کند، مسئولیتی در برابر آن منطقه دارد یا خیر؟ نگاه خودخواهانه آن است که فردی که مالیات می‌‌دهد این کارها را پرداخت پول اضافی تلقی کند اما در مقابل این نگاه٬ یک دیدگاه هم‌افزا نیز وجود دارد که می‌گوید اگر فردی با عنوان بنگاه‌دار اقتصادی از امکانات غیرمحسوس یک منطقه استفاده می‌کند در راه مسئولیت اجتماعی نیز قدم بردارد چون در نهایت سود خود بنگاه‌دار بیشتر می‌شود. در واقع وقتی به یک محیط خدمات می‌دهد و کمک می‌کند آن محیط نیز به او کمک کرده و در برابر سرمایه‌گذاری اش مقاومت نمی‌کند.

عضو کابینه دولت یازدهم با اشاره به سخن یک پیمانکار که معتقد بود "پیمانکار علاوه بر داشتن دانش اقتصادی و فنی باید هنرمند نیز باشد" خاطرنشان کرد: او می‌گفت چون من باید از یک کارگر ساده گرفته تا با مهم‌ترین مقامات استان ارتباط برقرار کنم یک هنرمند هستم. این نوع ارتباطات همان مسئولیت اجتماعی است که بنگاه‌دار اقتصادی در برابر سرنوشت جامعه مسئولیت دارد.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه اگر جامعه مهندس و نیروی کار ماهر تربیت و امنیت و پشتوانه مالی ایجاد نکند یک بنگاه چگونه می‌تواند به حیات اقتصادی خود ادامه دهد افزود: باید با محیط داد و ستد داشت یعنی یک بنگاه اقتصادی باید به مفهوم مسئولیت اجتماعین نیز نیم نگاهی کند.

وی با بیان اینکه دولت باید راه را برای کسانی که به مسئولیت اجتماعی اهمیت می‌دهند باز کند نه اینکه راه را در برابر مشارکت مدنی ببندد تاکید کرد: ماموریت دولت این است که هرکس می‌خواهد در حوزه راه‌سازی فعال باشد حمایتش کند به این معنا که فعالیت افراد خیر را به عنوان بخشی از بدهی‌های مالیاتی مودیان محسوب شود.

آخوندی بیان اینکه نحوه مشارکت وزارت راه و شهرسازی با خیرین راه و ترابری در حال حاضر بیشتر در زمینه تامین قیر پروژه‌های راه سازی است افزود: ما می‌توانیم با خیرین انواع مشارکت‌های مالی دیگر را  داشته باشیم همچنین باید به سمت ایجاد ساختارهای شفافیت مالی برویم تا نحوه تقسیم کار عملیاتی و تامین منابع پروژه‌های راه و ترابری که خیرین در آنها مشارکت می‌کنند مشخص شود.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه این وزارتخانه می‌تواند در زمینه برنامه‌ریزی‌پروژه‌ها با خیرین همکاری کند اظهار کرد: دولت بیشترین گزینه‌هایی که در نظر دارد توسعه پروژه‌های کریدوری درجه یک است ولی خیرین به دلیل ارتباط مستقیم با جامعه هدف بیشتر مایل به همکاری در توسعه پروژه‌های کریدورهای نوع سوم هستند اما مشکلی نیست چون این همکاری نیز بسیار هم افزاست.

وی با بیان اینکه کار خیرین تنها ساخت راه نیست افزود: نگهداری راه و پل، ساخت تاسیسات و تأمین تجهیزات بین راهی و تربیت نیروی انسانی می تواند از دیگر فعالیت‌های خیرین در حوزه راه و ترابری باشد.

وی با بیان اینکه آموزش کارگر ماهر، مهندس و نیروی انسانی و نیز ساخت آموزشگاه‌های گوناگون راه سازی از دیگر کارهای مهمی است که خیرین می‌توانند در آنها مشارکت کنند تاکید کرد: به هیچ وجه نباید کیفیت کار خیرین از کارهای رسمی نازل‌تر باشد.

آخوندی خاطرنشان کرد: انجمن خیرین راه و ترابری لازم نیست تنها در جمع محدود کسانی باشد که در ساخت و ساز فعال‌اند بلکه می‌تواند کل ملت ایران و بهره‌برداران از راه را هم با خود همراه کند و این انجمن می‌تواند در سایر فعالیت‌های خیریه که همه مردم در آنها سهیم هستند فعالیت سراسری داشته باشد.

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: لازمه این کار در اختیار عموم گذاشتن اطلاعات انجمن خیرین راه و ترابری به صورت شفاف است که به تازگی قانونی در این زمینه در مجلس به تصویب رسیده و فعلاَ در شورای نگهبان در دست بررسی است. این قانون در  صورت تایید اعلام می‌کند که انجمن‌های خیریه عمومی می توانند اطلاعات خود را نزد سازمان بورس و اوراق بهادار گذاشته تا در دسترس همه مردم باشد نه به این صورت که سهام بفروشند بلکه شهروندان با ورود به سامانه بورس و اوراق بهادار تمام اطلاعات مربوط به انجمن خیرین راه و ترابری و دیگر نهادهای مدنی خیریه اعم از میزان سرمایه این نهادها، اعضای هیئت مدیره، پروژه های مشارکتی و غیره را مشاهده کنند. اگر این اطلاعات را به صورت شفاف در اختیار مردم قرار بدهیم می‌توانیم تمام جامعه را درگیر فعالیت‌های خیرخواهانه خود کنیم، من نیز به هیئت مدیره انجمن راه و ترابری پیشنهاد می‌کنم تا این کار را انجام دهند و ما هم به عنوان دولت از آنان حمایت می‌کنیم./