گاهی تا دوردست‌ها چشم‌انداز آب رها شده، دریا را در جلوی دیدگانت تداعی می‌کند؛ زمین‌هایی که جز قطرات باران و آب خوری دستی، هیچ گاه سیراب نشده بودند این بار باید به مانند بستر یک رودخانه هم فشار قایق‌ها و مسافرانش را تحمل می‌کردند و هم میزبان ماهیانی می‌بودند که یا از طغیان رودخانه به این اراضی آب گرفته آمده یا در نتیجه تخریب مزارع آبزی پروری فرار را بر قرار ترجیح داده و رهایی در سطح آبی گسترده تری را انتخاب کرده‌اند. در نتیجه این رهایی خسارت‌هایی به بخش دولتی و خصوصی وارد آمده است.

اهمیت آبزی پروری در خوزستان

آنچه در حال حاضر به‌عنوان سیلاب در خوزستان رخ داده در بدترین مقطع زمانی برای متولیان امر شیلات و آبزی پروری است، چرا که شرایط فعلی چون نه فصل تکثیر و نه فصل پرورش است. خوزستان بواسطه برخورداری از همجواری با دریا و روان بودن رودخانه‌های مهم در حوزه شیلات کشور در درجه اهمیت قابل توجه‌ای قرار دارد. در سال 79 به میزان 50 هزار تن ماهی گرمابی از سطح 13 هزار و 208 هکتار مزارع پرورشی در استان برداشت شد که به‌دلیل خشکسالی و کاهش حجم و کیفیت آب در تابستان نسبت به سال گذشته میزان 10 هزار و 812 تن کاهش یافته است.

همچنین به میزان 705 تن ماهی سردابی از سطح 43 هزار مترمربع مزارع پرورشی در استان خوزستان استحصال شد که نسبت به سال گذشته، 155 تن افزایش داشت.استان خوزستان اما در تولید ماهی خاویار هم حائز رتبه است چرا که میزان 104 کیلوگرم خاویار و 56 تن گوشت ماهیان خاویاری از سطح یک هکتار مزارع پرورشی استحصال شد. خوزستان در حالی با سیلاب دست و پنجه نرم می‌کند که سال 97 به میزان یک میلیون و 560 قطعه ماهیان زینتی، 528 تن میگوی دریایی و 4 تن ماهی دریایی در آن تولید شد. تکثیر بیش از 61 میلیون قطعه بچه ماهیان گرمابی و بومی در خوزستان از دیگر دستاوردهای استان است که در شرایط فعلی، موضوع سیلاب خوزستان تمام برنامه‌های شیلاتی را تحت تأثیر قرار داده است. بخشی از تأسیسات دولتی و غیردولتی خوزستان در حالی به خاطر شیلات با تخریب مواجه شده که در سال 97 برنامه‌ریزی و هماهنگی لازم با مراکز تکثیر برای تأمین بچه ماهی مورد نیاز طرح بازسازی ذخایر آبزیان و امکان سنجی رها‌سازی در منابع آبی صورت گرفته بود.

وضعیت خسارت وارده به مزارع شیلاتی

«نبی‌الله خون میرزایی» معاون وزیر و رئیس سازمان شیلات کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهارداشت: با خروج وضعیت خوزستان از حالت بحرانی و رسیدن به آرامش نسبی، بازدیدهای گسترده‌ای در آینده نزدیک از منطقه صورت خواهد گرفت تا وضعیت خسارت وارده به مزارع شیلاتی استان مورد ارزیابی میدانی قرار گیرد. خون میرزایی یادآور شد: با توجه به اینکه خسارت در تولید و زیرساخت‌های خوزستان بالا است، هدف مجموعه دولت این است که تولیدکنندگان دوباره توانمند شوند و همچون گذشته فعالیت‌های تولیدی خود را با آرامش و جدیت ادامه بدهند.

وی افزود: سیل اخیر استان خسارت قابل توجهی به امکانات زیربنایی، تأسیسات و محصولات شیلاتی در بخش‌های مختلف از جمله مزارع منفرد، منابع آبی و همچنین مزارع دومنظوره با استفاده از آب چاه‌های کشاورزی وارد کرده است. در بررسی‌های به عمل آمده مبلغ خسارت سیل در مزارع بخش خصوصی در شهرستان‌های مختلف خوزستان حدود 110 میلیارد تومان برآورد شده است.رئیس سازمان شیلات کشور گفت: در سیل اخیر خوزستان 220 مزرعه آبزی پروری بخش خصوصی با خسارت‌های 10 تا 80 درصدی مواجه شد. شوشتر با 90 هکتار مزرعه آبزی پروری، اهواز با 41 هکتار مزرعه آبزی پروری، سوسنگرد با 36 هکتار مزرعه آبزی پروری، شهرستان‌های کارون با 18 هکتار، شوش و حمیدیه با 15 و 14 هکتار مزرعه آبزی پروری و ایذه، شادگان، هویزه وهندیجان هر کدام بین یک تا 5 هکتار مزرعه آبزی پروری بیشترین اماکن خسارت دیده را به خود اختصاص داده‌اند.

خون میرزایی به خسارات وارده به بخش دولتی شیلات خوزستان از سیل اشاره کرد و یادآور شد: سیلاب در 7 شهرستان اهواز، آبادان، سوسنگرد، اندیکا، کارون، هندیجان و شادگان به انواع مزارع آبزی پروری آسیب وارده کرده است. وی با اشاره به صدمات وارد شده به تأسیسات شیلاتی خوزستان، اظهارداشت: در سال 97 بازسازی ذخایر آبزیان در آب‌های داخلی شامل تالاب‌ها، رودخانه‌ها، سدهای تنظیمی و بندهای آبخیزداری دراستان به تعداد حدود 20 میلیون قطعه کپور انجام شد و بازسازی ذخایر آبزیان دریایی به تعداد 178 هزار قطعه شانک در خوریات ماهشهر و آب‌های شمال خلیج فارس در هندیجان را انجام دادیم. همچنین اجرای طرح پرورش میگو در آب‌های نامتعارف و دور از ساحل از جمله پساب مزارع نیشکر را پیگیری کردیم که در حال حاضر بخشی از مزارع نیشکر هم تحت تأثیر وضعیت سیلابی قرار گرفته است.

رئیس سازمان شیلات کشور یادآور شد: تا پایان سال 97 مقدار 33.3 هزارتن انواع محصولات شیلاتی به کشورهای مختلف صادر شد و در شرایط پیش رو که خوزستان با سیلاب درگیر است ممکن است که تولید و صادرات هم تحت تأثیر قرار بگیرد.

منبع: روزنامه ايران